تحلیلی بر اوضاع سیاسی کنونی در اقلیم کردستان عراق

تحلیلی بر اوضاع سیاسی کنونی در اقلیم کردستان عراق

“در حال حاضر پارتی با شرایطی جدید مواجه شده که در ۱۰ سال گذشته سابقه نداشته است؛ چراکه توافقنامه و همپیمانی استراتژیک این حزب با یکیتی علیرغم اینکه رسما اعلام نشده،‌ اما در حقیقت لغو شده‌ و محلی از اعراب ندارد، از سویی دیگر، یکیتی و گوران وارد همپیمانی و ائتلافی دو جانبه شده‌اند که با وجود اینکه اعلام نشده‌، اما وجود دارد و کاملاً نیز آشکار است.”

می توان گفت که این اولین بار است مردم اقلیم کردستان واکنشی به تنش و ناآرامی های سیاسی روی داده نشان نداده و درگیر این تنش ها نشده‌اند، دلیل این امر نیز کاملاً واضح است؛ جنبش تغییر (گوران) به عنوان حزبی با طرفدارانی خشمگین و ناراضی که بیشتر به عنوان اپوزیسیون و منتقد حکومت، نیروهای مردمی خود را در منازعات سیاسی به خیابان ها می کشاند، این بار با تکیه بر همپیمان جدید خویش یعنی اتحادیه میهنی کردستان (یکیتی) وارد عرصه این منازعات شده و در معادلات سیاسی از این همپیمانی استفاده می کند، نه ناآرامی های خیابانی.
این بار به جای اینکه مردم با سر دادن شعارهای سیاسی و درخواست های سیاسی غیرمستقیم به خیابان ها بریزند و به جای اینکه علیه تمدید دوباره مدت ریاست مسعود بارزانی شعار سر داده با ماندن وی در منصب ریاست مخالفت کنند و دنباله روی مطالبات احزاب سیاسی اقلیم باشند، خود به طور مستقیم در نقاط مختلف اقلیم در اعتراض به کمبود آب و برق و خدمات رسانی عمومی به خیابان ها آمده اند.
برای اولین بار و پس از گذشت ۷ سال از انشقاق در یکیتی و جدا شدن گوران از این حزب، این دو حزب دوباره به هم نزدیک شده اند و نزدیک شدن آن ها اقدامی مهم به شمار می رود، که تمامی شروط و ویژگیهای اساسی یک همپیمانی و ائتلاف مؤثر را داراست؛ چراکه اولاً؛ یکیتی با وجود انشقاق به وجود آمده و جدا شدن گوران دچار شکست و اضمحلال نشده و قدرت و تأثیرگذاری خود را حفظ کرد و همچنین گوران نیز ثابت کرد که فقط حزبی با تظاهرات خیابانی و های و هوی دروغین نبوده و قدرتی واقعی و مؤثر در اقلیم به شمار می رود.
از سویی دیگر سیاست های چند سال اخیر حزب دمکرات (پارتی) و فراموش کردن و تلاش برای به حاشیه راندن این دو حزب خود عاملی دیگر در نزدیک شدن یکیتی و گوران به یکدیگر بوده است و حتی این روند را تسریع بخشید.
در حال حاضر پارتی با شرایطی جدید مواجه شده که در ۱۰ سال گذشته سابقه نداشته است؛ چراکه توافقنامه و همپیمانی استراتژیک این حزب با یکیتی علیرغم اینکه رسما اعلام نشده،‌ اما در حقیقت مرده و از میان رفته است و از سویی دیگر یکیتی و گوران وارد همپیمانی و ائتلافی دو جانبه شده‌اند که با وجود اینکه اعلام نشده‌، اما وجود دارد و کاملاً نیز واضح است.
جایگاه پارتی از حزبی قوی که پیشتر یکیتی و گوران برای به دست آوردن حمایت و پشتیبانی آن، با یکدیگر در رقابت بودند به جایی رسیده که در مقابل حزبی که طی ۱۰ سال گذشته مکرراً اقدام به سوزاندن مقر و دفاتر و به حاشیه راندن آن کرده است یعنی حزب اتحاد اسلامی کردستان (یکگرتو) انعطاف نشان داده‌ و برای رسیدن به‌ اهداف خود به‌ این حزب روی آورده‌است.
یکگرتو نیز که در سالهای گذشته تاوان سیاست نظاره گر صرف بودن و «نه» نگفتن های خود را داده است، با این اوضاع و شرایط جدید بهترین فرصت را به دست آورده که با عنوان میانجیگری نقش متعادل کننده روابط احزاب را ایفا نموده و تصمیمات و مواضع حقیقی خود را تحت لوای سیاست صلح، پنهان کند.
نکته جالب در اینجاست که مهمترین شخصیت در میانه این منازعات که بیشتر مسائل و مشکلات به وی برمی گردد، یعنی مسعود بارزانی دبیر کل پارتی و رئیس اقلیم، هیچ گونه واکنشی به این اوضاع نشان نداده و سکوت اختیار کرده است.
بارزانی در این مقطع نیز به مانند رویداد ۲۲ ژوئیه سال ۲۰۱۳ میلادی مسئولیت و نقش اصلی را به عهده نیچروان بارزانی نخست وزیر اقلیم و معاون خود گذاشته است که به عنوان مهندس هموار کردن راه ریاست وی، موانع را از میان بردارد و زمینه را برای تمدید ریاست وی همچون دو سال گذشته هموار کند، اما به نظر می رسد که این بار با توجه به دشواری های مضاعف وظیفه ای که بر عهده نیچروان نهاده و احتمال قوی شکست وی در این مسیر، بارزانی خود نیز بالاجبار به میدان می آید.

*توانا عثمان مسئول گروه رسانه ای نالیا ( NRT )
ترجمه: خبرگزاری کردپرس، سرویس عراق و اقلیم کردستان