آیا بازگشت اخوان المسلمین به عرصه عمومی با پیروزی سامی عنان ممکن است؟

آیا بازگشت اخوان المسلمین به عرصه عمومی با پیروزی سامی عنان ممکن است؟

کاندیداتوری رئیس سابق ستاد مشترک ارتش مصر در انتخابات ریاست جمهوری که با شخصیت های نزدیک به اخوان المسلمین ارتباط خوبی دارد، امیدها را برای بازگشت اخوان المسلمین به عرصه عمومی زنده کرده است.

حازم حسنی، یکی از معاونان سامی عنان و سخنگوی وی در مصاحبه با الشرق الاوسط گفت: اخوان المسلمین معتقد است که کاندیداتوری سامی عنان یک گشایش یا یک امر مثبت است، اما حازم حسنی هرگونه تماس با اخوان المسلمین یا تلاش کمپین عنان برای جمع کردن آرای آنها را تکذیب کرد.

پس از اینکه سامی عنان از تصمیم خود برای کاندیداتوری در انتخابات مصر خبر داد، محافل اسلامگرا به صورت کلی و بالاخص گروه اخوان المسلمین آشکارا خرسندی خود را نسبت به این امر ابراز کرده و درخواست‌هایی را برای تایید وی به امید رهایی از وضعیت کنونی مطرح ساختند.

مسؤولان مصری اخوان المسلمین را یک گروه تروریستی به حساب آورده و فعالیت آن را ممنوع کرده‌اند و هزاران تن از رهبران و حامیان این گروه در دادگاه‌های نظامی و مدنی به اتهام‌هایی همچون ارتکاب یا تحریک به اقدامات خشونت آمیز در پی عزل محمد مرسی در ژوئیه ۲۰۱۳ محاکمه می‌شوند.

پس از اینکه سامی عنان اعلام کرد که در صورت پیروزی‌اش در انتخابات یک تیم ریاستی مدنی را تشکیل می‌دهد که در آن هشام جنینه، رئیس سابق دستگاه مرکزی بازخواست‌ها و حازم حسنی، استاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه قاهره حضور دارند (این دو شخص از افراد نزدیک به اخوان المسلمین بوده و از برجسته‌ترین مخالفان سیسی هستند) که این اقدام سامی عنان باعث شد حامیان بیشتری از اخوان المسلمین وی را تایید کنند.

اخباری در مورد ارتباط میان جنینه و گروه اخوان المسلمین منتشر شده بود، چراکه محمد مرسی وی را در پست سابقش تعیین کرده بود اما سیسی در سال ۲۰۱۶ وی را عزل کرد. اما حسنی یک مخالف برجسته و مهمان همیشگی در شبکه‌های ماهواره‌ای وابسته به اخوان المسلمین است.

در همین حال، یوسف ندا، یکی از رهبران برجسته اخوان المسلمین در پیامی که آن را یک پیام “شخصی” خواند که به نمایندگی از گروه اخوان المسلمین آن را مطرح نکرده است، گفت: آنها ممکن است در صورتی که سامی عنان به شش شرط پایبند باشد انتخاب وی را بپذیرند.

یوسف ندا این شروط را این گونه بیان کرد، ارتش به خدمت به مردم و حفاظت از آنها و حفاظت از کشور بازگردد، به نتایج انتخابات مجددا اعتبار بخشیده شود، از رئیس‌جمهور منتخب (محمد مرسی) خواسته شود که به نفع ملت از ریاست جمهوری خود صرف نظر کند و دستگاه قضایی نیز پاکسازی شده و حکم‌های سیاسی لغو شود، بازداشت شدگان آزاد شده و به آنها غرامت پرداخته شود و دستگاه پلیس نیز پاکسازی شده و در مورد تصمیمات مربوط به منابع مصر و مرزهای این کشور بازنگری شود.

اخوان المسلمین تا به این لحظه به صورت رسمی موضع خود را در مورد انتخابات ریاست جمهوری اعلام نکرده است، اما یوسف ندا در پیام خود به صورت ضمنی به امکان ایفای نقش میانجی‌گر میان عنان و اخوان المسلمین اشاره کرده و خطاب به نامزد ریاست جمهوری احتمالی انتخابات مصر گفت: دشوار نیست که راهی را برای تماس با من جهت تحقق خوبی و خیر برای کشور گرانقدرمان پیدا کنید.

در همین حال، حسنی در مصاحبه با الشرق الاوسط گفت: هیچ گونه تماسی با اخوان المسلمین صورت نگرفته و سامی عنان یا کمپینش به هیچ وجه خواهان هیچ‌گونه همکاری با آنها نشده‌اند. مشخص است که آنها در کاندیداتوری سامی عنان یک گشایشی یا امر مثبتی می‌یابند اما متاسفانه آنها تلاش می‌کنند خواسته‌های قدیمی خود را تحمیل کنند.

حسنی این خواسته‌ها را رد کرده و گفت: ما خواهان حمایت هیچ‌کس نشده و شروط هیچ‌کسی را نمی‌پذیریم. سامی عنان رویکرد خود را اعلام کرده و جزئیات اساسی برنامه خود را گفته است و این رویکردها به صورت کلی در راستای حفاظت از کشور مصر و ارتش و آینده دولت است و هرکس که این رویکرد را مناسب می‌بینید ما از آن استقبال می‌کنیم.

نحوه تعامل رئیس‌جمهور آتی مصر با جنبش اخوان المسلمین یک امر جنجالی در مصر است. سیسی جمعه گذشته در پاسخ به سوالی در مورد امکان آزادی اعضای اخوان المسلمین در دوره دوم ریاست جمهوری‌اش گفت: ما مجبور هستیم با هر کسی که با تروریسم، مصر را تهدید می‌کند، قاطعانه برخورد کنیم. دولت با هر کسی که خواهان صلح و امنیت باشد کاری نخواهد داشت اما آن گروه‌هایی که دست به اقدامات تخریبی زده‌اند باید بگوییم که ما برای حفظ کشور آنها را رها نخواهیم کرد.

وی گفت که اگر مصری‌ها بخواهند او آماده است که آن افراد را آزاد کند اما اگر چنین درخواستی مطرح شود وی دیگر مسؤول امنیت و ثبات کشور نخواهد بود.

در مقابل، حسنی گفت: اگر عنان رئیس جمهور مصر شود، با اخوان المسلمین همچون سایر مصری‌ها تعامل خواهد کرد و مادامی که بر خاک کشور مصر بر اساس قواعد  کشور عمل کنند و به قانون کشور احترام بگذارد، هیچ کسی را به حاشیه نخواهد راند.

وی در مورد امکان عفو محمد مرسی و رهبران این گروه نیز تصریح کرد: اگر فرد مظلومی در بازداشت باشد، ظلم از او دفع خواهد شد و هیچ وضعیت خاصی برای گروه اخوان المسلمین یا مرسی وجود ندارد، ما به آنها هیچ وعده‌ای نمی‌دهیم. آنچه بر ما حکم می‌راند، قانون اساسی و مصلحت کشور مصر و رسیدگی به دادخواهی‌ها از طریق محاکمه‌های عادلانه است و این اصولی است که خشم هیچ کسی را به دنبال ندارد.

حسنی با بیان اینکه کمپینی برای بدنام کردن سامی عنان وجود دارد، خاطرنشان کرد: شرایط هر طور که بشود، عنان به کاندیداتوری خود ادامه می‌دهد و بر این امر اصرار دارد.

از سوی دیگر، مسؤولان مصری منازل کسانی که در جلب حمایت قانونی برای نامزدی سامی عنان، رئیس ستاد سابق این کشور در انتخابات ریاست جمهوری تلاش می‌کنند، یورش بردند؛ که از میان این افراد مصطفی شال، رئیس دفتر وی نیز بود.

عنان روز جمعه دو ساعت پس ازاعلام کاندیداتوری‌اش عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری از کاندیدا شدنش در انتخابات خبر داد و از سازمان‌های دولتی غیرنظامی و نظامی خواست تا در انتخابات بی‌طرف باشند.

عنان قبل از این که در دوره حسنی مبارک، رئیس جمهور مخلوع این کشور به عنوان ستاد نیروهای مسلح تعیین شود، فرمانده نیروهای هوایی بود و پس از برکناری محمد مرسی در سال ۲۰۱۲ میلادی و قبل از انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۴ میلادی از قصد خود جهت کاندیدا شدن خبر داد اما از این تصمیم خود صرف نظر کرد.

بازگشت اخوان المسلمین به عرصه عمومی از جمله مهم ترین مسائلی است که در سال های اخیر ذهن افکار عمومی در این کشور را به خود مشغول ساخته است.

منبع:موج