سید قطب مرد آهنین، و نمادی برای جوانان صالح
سید قطب مرد آهنین، و نمادی برای جوانان صالح
نویسنده : محمود حماد
_ سید قطب:
جوانان همیش در همه اعصار و امصار از خود خلاقیتی نشان داده اند که واپسین از شجاعت آنها دست به دهان گذاشته اند و شاهکاری آنها را در صفحات تاریخ به خط زرین نوشته اند . یکی ازین جوانان شخصی است که سالیان پیش در قریه موشه کشور مصر چشم به جهان گشوده است. این جوان همانا کسی است که امروز همه انقلابیون مدیون اندیشه های او هستند . این شخصیت همانا سید قطب است . سید اگرچه در آغاز زنده گیش گرایش دینی نداشت ، اما بعدها چنان مبارزه نمود که اسلام گرایان را تحت تأثیر قرار داده و همه را به حیرت آورد. او به تعهدات که با الله متعال نموده بود وفا نمود و خود را به فهرست مومنان داخل نمود که الله متعال در مورد شان میفرماید : مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا ( ،۱ احزاب : ۲۳ )
” در میان مؤمنان مردانی هستند که با خدا راست بوده‌اند در پیمانی که با او بسته‌اند . برخی پیمان خود را بسر برده‌اند ( و شربت شهادت سرکشیده‌اند ) و برخی نیز در انتظارند ( تا کی توفیق رفیق می‌گردد و جان را به جان آفرین تسلیم خواهند کرد ) . آنان هیچ گونه تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود نداده‌اند ( و کمترین انحراف و تزلزلی در کار خود پیدا نکرده‌اند ) “.
سید بعد ازینکه گرایش دینی پیدا نمود ، چنان ثابت قدم شد که مصائب روزگار و حوادث طبیعت به او اندکی تأثیر ننمود وبه حق چنان استوار شد که ، همه مشاکل زندان ها و تهدید ها او را از عزم راسخش منحنی نکرد ، چون سید میدانست که راهش حق و سفرش خدای است . سید در واقع معنی این فرموده الله متعال را به خوبی درک کرده بود که الله متعال میفرماید . إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَهُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّهِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ ( ۱، الم سجده : ۳۰) .
” کسانی که می‌گویند : پروردگار ما تنها خدا است ، و سپس ( بر این گفته خود که اقرار به وحدانیّت است می‌ایستند ، و آن را با انجام قوانین شریعت عملاً نشان می‌دهند ، و بر این راستای خداپرستی تا زنده‌اند ) پابرجا و ماندگار می‌مانند ( در هنگام آخرین لحظات زندگی ) فرشتگان به پیش ایشان می‌آیند ( و بدانان مژده می‌دهند ) که نترسید و غمگین نباشید و شما را بشارت باد به بهشتی که ( توسّط پیغمبران ) به شما ( مؤمنان ) وعده داده میشد ” .
سید برای آزادی مسلمین از افکار و اندیشه های غرب ، مبارزات فراوان نموده است اینک برخی از شهکاری های این مرد تاریخ را برای جوانان که سنگ متابعت او را به سینه میزنند ، ذکر مینکنم .
اگر شخصی بخواهد در یک جامعه، مردم و هم قطاران خود را به افکارش رهبری نماید و آنها را به سوی فلاح سوق دهد و برای آزادی دیگران از بند اسارت تلاش نماید ، مخالفین به هر نحوی که بتوانند میخواهند او را بفریبند و همگون خود شان در منجلاب ضلالت غرق نمایند و میخواهند او را مانند خودشان در مخمصه قرار بدهند که هیچ راهی برای نجات نداشته باشد . چنانچه الله متعال میفرماید : وَدُّوا لَوْ تَکْفُرُونَ کَمَا کَفَرُوا فَتَکُونُونَ سَوَاءً ( ۱ ، نساء : ۸۹)
” ( شما می‌خواهید چنین منافقانی هدایت یابند و ) آنان دوست می‌دارند که شما کافر شوید همان گونه که خود کافر شده‌اند و ( در کفر با ایشان ) مساوی شوید “.
همین گونه زماینکه سید با قلم بران همگون شمشیرش خیانت طاغوت زمان جمال عبد الناصر را برملاء ساخت و اعلان مینمود که ، کشور مصر دارد در منجلاب استعمار فرو میرود و دارد همه هستی اش را از دست میدهد ، سران حکومت خواستند به بهانه ی اینکه ، سید به آمریکا برود ولوایح درسی آنهار برای بهبودی لوایح درسی در مصر تحت مطالعه قرار دهد ، او را به آمرکا اعزام نمودند تا تحت تاثیر جامعه غربی رود و از افکارش باز ایستد و به مقلات مبارزاتی اش نقطه پایان دهد . مگر انسانهای با عزم و متین با ابتلائات مستحکم تر و پابرجاتر میشوند. سید نیز چنین بود بجای اینکه با دیدن صحنه های پرآشوب و مملو از رذایل اخلاقی ، متاثر شود ودر افکارش دیگرگونی آید ، باعزم تر و مبارزتر شد و بعد از بازگشت به مصر ، قلم شمشیر مانندش بران تر شد و سلاح همتش مملو از تیرهای شد که میتوانست تمام افکار غیر اسلامی و علمانیت را شکار نماید .{ سید در امواج زندگی ص ۳۹ }
جوان عزیز اینگونه بودند مردان روزگار…
پس ای جوان عزیز تو هم باید اینگونه باشی نباید حوادث روزگار و مصائب زمانه تو را تغیر دهد و نباید یأس و نا امیدی به تو دست یابد چون ماهمه میدانیم که ابتلائات برای تفکیک میان صادقین و کاذبین می آید . چنانچه الله متعال میفرماید : وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَیَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِینَ صَدَقُوا وَلَیَعْلَمَنَّ الْکَاذِبِینَ ( ۱ ، عنکبوت : ۳ )
” ما کسانی را که قبل از ایشان بوده‌اند ( با انواع تکالیف و مشقّات و با اقسام نعمتها و محنتها ) آزمایش کرده‌ایم ، آخر باید خدا بداند چه کسانی راست می‌گویند ، و چه کسانی دروغ می‌گویند “.
و این را نیز بخاطر داشته باشید ای جوانان ارجمند که هیچ مصیبتی به شما نمی آید جز آنچه که در ازل نوشته شده چنانچه او تعالی میفرماید : قُلْ لَنْ یُصِیبَنَا إِلَّا مَا کَتَبَ اللَّهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا وَعَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ( ۱ ، توبه :۵۱ )
” بگو : هرگز چیزی ( از خیر و شر ) به ما نمی‌رسد ، مگر چیزی که خدا برای ما مقدّر کرده باشد . ( این است که نه در برابر خیر مغرور می‌شویم و نه در برابر شر به جزع و فزع می‌پردازیم ، بلکه کاروبار خود را به خدا حواله می‌سازیم ، و ) او مولی و سرپرست ما است ، و مؤمنان باید تنها بر خدا توکّل کنند و بس ” .
پس از هیچ ظالمی مهراسید و به مبارزه تان ادامه دهید که آینده از شماست .
صحنه زیبای و پر درس دیگر از سید…
زمانیکه سید قطب در آمریکا در بیمارستان بود زن جمیله ی خود را آماده میسازد تا سید را بفریبد ، از سید اجازه میخواهد تا شب را در هجره او سپری نماید اما سید از جمله افراد معمولی نیست که ، هر شیطانی بتواند او را بفریبد و در گودال ضلالت او را غرق نماید، سید او را جواب رد میگوید و این فرموده الله متعال را بیاد می آورد که میفرماید: وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ ( ۱ ، رحمن : ۴۶)
” هر کسی که از مقام پروردگار خود بترسد ، باغهائی ( در بهشت ) دارد “.
در واقع این صحنه شباهت به داستان یوسف میماند که در برابر تهدید زلیخا فرمود : رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِمَّا یَدْعُونَنِی إِلَیْهِ وَإِلَّا تَصْرِفْ عَنِّی کَیْدَهُنَّ أَصْبُ إِلَیْهِنَّ وَأَکُنْ مِنَ الْجَاهِلِینَ ( ۱ ، یوسف : ۳۳ )
” کسانی که پس از ( آن همه ) زخمهائی که خوردند و جراحتهائی که برداشتند ، فرمان خدا و پیغمبر را اجابت کردند ( و هنوز زخمهای جنگ احد التیام نیافته به تعقیب مشرکان پرداختند و به سوی حمْراءُ اْلاُسُد شتافتند و بدین وسیله کار بسیار نیکوئی کردند ، ) برای کسانی از آنان که ( چنین کار ) نیکی کردند و ( از نافرمانی خدا و رسول ترسیدند و ) پرهیز نمودند ، اجر و پاداش بس بزرگی است “.
ای جوان عزیز ای کسیکه نیمی از عمر گرانهایت را به عیش و معیشت سپری نمودی ! آیا تو همگون سید نمیشوی که در برابر وسایس شیطانی ، نه بگوئی ؟
قسمیکه قبلا اشاره نمودیم سید بعد از بازگشت به مصر باعزم تر و مستحکم تر شد تا رذایل اخلاقی دول غربی به خصوص آمریکا را در مقالاتش نوشته وبه مردم بازگو نماید و بگوید که جهان غرب با آن همه ترقی اش در امور اقتصادی وانکاشفات ، کاملا از صفات انسانی خالی اند و هیچ یک از صفات انسانی در آنها دیده نمیشود . سید بارها بخاطر انتشار اینگونه مقالات محکوم به حبس میشود ولی زمانیکه از حبس رها میشود باز نمی ایستد و به انتشار افکارش ادامه میدهد و هر بار با عزم تر از قبل میشود در واقع از سید از جمله مومنان است که الله متعال در مورد شان میفرماید : الَّذِینَ اسْتَجَابُوا لِلَّهِ وَالرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ مَا أَصَابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَاتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِیمٌ ( ۱ ، آل عمران : ۱۷۲) .
” کسانی که پس از ( آن همه ) زخمهائی که خوردند و جراحتهائی که برداشتند ، فرمان خدا و پیغمبر را اجابت کردند ( و هنوز زخمهای جنگ احد التیام نیافته به تعقیب مشرکان پرداختند و به سوی حمْراءُ اْلاُسُد شتافتند و بدین وسیله کار بسیار نیکوئی کردند ، ) برای کسانی از آنان که ( چنین کار ) نیکی کردند و ( از نافرمانی خدا و رسول ترسیدند و ) پرهیز نمودند ، اجر و پاداش بس بزرگی است “.
ای جوان عزیز ! اگر گاهی بخاطر اظهار حق محبوس ویا شکنجه شدی نا امید مشو و مگو که ، چرا هیچ کس از حق پشتبانی نمیکند ؟ ویا چرا حق خواهان، یاوری ندارند ؟ بلکه همگون سید استوارتر و مستحکم تر شو و این فرموده الله متعال را بیاد بیاور که پیروزی از آن کسانی است که در راه الله متعال استقامت دارند میفرماید : إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَهُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّهِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ ( ۱ ، الم سجده : ۳۰)
” کسانی که می‌گویند : پروردگار ما تنها خدا است ، و سپس ( بر این گفته خود که اقرار به وحدانیّت است می‌ایستند ، و آن را با انجام قوانین شریعت عملاً نشان می‌دهند ، و بر این راستای خداپرستی تا زنده‌اند ) پابرجا و ماندگار می‌مانند ( در هنگام آخرین لحظات زندگی ) فرشتگان به پیش ایشان می‌آیند ( و بدانان مژده می‌دهند ) که نترسید و غمگین نباشید و شما را بشارت باد به بهشتی که ( توسّط پیغمبران ) به شما ( مؤمنان ) وعده داده میشد” .
نهایتا زمانیکه خبر حکم اعدام به سید رسید با لبخند تمام گفت : ” الحمد لله ! پانزده سال زحمت کشیدم تا به این مرام برسم ” { سید قطب در امواج زندگی ص ۵۶}
درین وقت رئیس زندان های نظامی نزد آمنه قطب ، خواهر سید قطب میرود تا برای سید بگوید اگر سید یکبار از حکومت معذرت بخواهد وبگوید که دیگر بدگوی حکومت را نمیکند ، ما میتوانیم حکم اعدام را از او بر طرف نموده وبعد از شش ماه او را آزاد نمائیم . آمنه قطب همگون همه خواهران دلسوز ، خود را نزد برادر رنج دیده و درد کشیده اش میرساند و پیام رئیس زندان های نظامی را به او میرساند . آیا میدانی سید برای خواهرش چی گفت ؟ مگر او همگون دیگر انسان های عادی معذرت خواست تا خود را رها نماید ؟ وآیا او از انتشارحقایق باز می ایستد . نه ، هرگز سید اینگونه نبود بلکه سید میگوید : ” انگشتی که به وحدانیت الله شهادت داده هیچگاه برای معذرت خواهی از حکومت طاغوتی قلم بر نمیدارد “. سید شخصی بود که از مرگ نمیهراسید ونیز برای خواهرش گفت : ” هیچ کس نمیتواند برای خود نفع ویا ضرری داشته باشد ، عمر انسان در دست الله متعال است وبس ، آنها نمیتوانند زندگی من را ازمن بگیرند ویا به عمرم بیفزایند و یا از آن بکاهند همه ای اینها در دست الله متعال است و الله متعال ماورای آنان بر همه چیز تسلط دارد ” . امواج زندگی ص
۵۶
جملات زیبای دیگری سید هنگام اعدام شدنش در جواب شخصی به زبان آورد که ،همه را متحیر ساخت آن کلمات این بود . هنگام که سید به پله دار بالا میشد شخصی برایش گفت : ای سید ! کلمه بخوان .
سید گفت : “ من بخاطر کلمه جان میدهم و به پایه دار اعدام میشوم اما شما با این کلمه نان میخورید”.
این آفتاب درخشانی که در روستای موشه مصرطلوع کرده بود ، غروب کرد .
انا لله و انا الیه را جعون .
