یادآوری توکل قرآنی در دوره‌ی شیوع دوباره‌ی ویروس کرونا

یادآوری توکل قرآنی در دوره‌ی شیوع دوباره‌ی ویروس کرونا

نویسنده: محمد حامدی

قبلاً این را دانسته‌ایم که توکل قرآنی دارای شروطی به قرار زیر است:

۱. به‌کارگیری اسباب بر طبق فرمان خداوند در تمام مراحل زندگی و آن یعنی اطاعت از متخصصین دو حوزه‌ی دینداری (حوزه‌ی وحی و متعلقات و حوزه‌ی علوم تجربی و انسانی).

در این مورد بخوانید: حقیقت توکل و درجات هشت‌گانه‌ی آن از دیدگاه امام ابن القیم الجوزیه

۲. دعا کردن بعد از ‌بکارگیری اسباب در همه‌ی مراحل زندگی؛ چون تأثیر اسباب ذاتی نیست و تنها در اختیار خداوند است.

۳. داشتن رضایت قلبی نسبت به نتیجه‌ای که خداوند آن را بر ما واقع می‌کند، چه آن نتیجه برای ما خوشایند باشد و چه ناخوشایند.

در حالت کنونی که با شیوع دوباره ی ویروس کرونا روبرو هستیم، قبل از هر چیز بر ما لازم است که همه‌ی دستور العمل‌های بهداشتی را رعایت کنیم و انتظار و خواسته‌ی نهایی خود را به خداوند بی‌نهایت علیم، حکیم و رحیم بسپاریم. و در این حالت، هیچ گونه نگرانی را بر خود روا نداریم. چون ایمان در اصطلاح قرآن به معنای به امنیت رسیدن در همه‌ی حالات زندگی است. و با وجود نگرانی‌ها، به طور طبیعی، ایمان دینی، لطمه‌ ای جدی می‌بیند و نهایتاً حذف می‌شود. بنابراین وقتی که کارگردان و مدیر عالم هستی خداوند دارای صفات کمال در حد بی‌نهایت است، جای هیچ گونه نگرانی وجود ندارد.

در ضمن بر اساس آیات قرآنی همه‌ی وقایع زندگی ما و جهان آفرینش قبل از خلق آنها از جانب خداوند رحمان تعیین و مقدر شده است.

مَا أَصَابَ مِنْ مُصِیبَهٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتَابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَهَا ۚ إِنَّ ذَٰلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرٌ ⭐️ لِکَیْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَکُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاکُمْ ۗ وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ [سوره الحدید: آیات ۲۲ و ۲۳] هر رنج و مصیبتی که در زمین (از قحطی و آفت و فقر و ستم) یا در نفس خویش (چون ترس و غم و درد و الم) به شما رسد همه در کتاب (لوح محفوظ ما) پیش از آنکه همه را (در دنیا) ایجاد کنیم ثبت است و البته این کار بر خدا آسان است. ⭐️ (این تقدیر حق را بدانید) تا هرگز بر آنچه از دست شما رود دلتنگ نشوید و به آنچه به شما می‌دهد مغرور و دلشاد نگردید، و خدا دوستدار هیچ متکبر خودستایی نیست.

قُلْ لَنْ یُصِیبَنَا إِلَّا مَا کَتَبَ اللَّهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا ۚ وَعَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ [سوره التوبه: آیه ۵۱] بگو: هرگز جز آنچه خدا برای ما خواسته به ما نخواهد رسید، اوست مولای ما، و البته اهل ایمان در هر حال باید بر خدا توکل کنند.

پس با وجود نگرانی‌ها و اعتراضاتمان هرگز قادر به تغییر آنها نبوده و نخواهیم بود. و آن یعنی اینکه خداوند قبلاً یکی از این حالات را در مقابله با کرونا برای ما مقرر نموده است:

۱. بدان دچار نخواهیم شد و با سلامت از آن عبور می کنیم.

۲. بدان دچار خواهیم شد و پس از مدتی معالجه خواهیم شد.

۳. بدان دچار خواهیم شد و در صورت وقوع اجل مقدر خدایی، از طریق آن خواهیم مرد و با رحمت ابدی خداوند روبرو خواهیم شد.

بنابراین بر ما لازم است وظایف خود (بکارگیری اسباب و دعا) را انجام دهیم و نتیجه‌ی کار را به خداوند رحمان و رحیم واگذار کنیم.

… فَاللَّهُ خَیْرٌ حَافِظًا ۖ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ [سوره یوسف: قسمتی از آیه ۶۴] … پس خداوند بهترین حافظ است و او مهربان‌ترین مهربانان است.

أَلَیْسَ اللَّهُ بِکَافٍ عَبْدَهُ ۖ وَیُخَوِّفُونَکَ بِالَّذِینَ مِنْ دُونِهِ ۚ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ [سوره الزمر: آیه ۳۶] آیا خداوند [در حمایت] بنده‌اش کافی نیست؟ که تو را از کسانی که غیر اویند می‌ترسانند، و هرکه را خدا گمراه کند، برایش هیچ راهنمایی نخواهد بود.

با این وصف شایسته است که نگرانی‌هایمان را از خود دور کنیم. چون بعد از بکارگیری اسباب از جانب ما کار غیر حکیمانه‌ای از جانب خداوند واقع نمی‌شود.

الخیر فی ما وقع
خیر در آن چیزی است که واقع می شود.

در این حالت، در صورتی که غیر از امور فوق، کار دیگری را انجام بدهیم و با نگرانی زندگی خویش را سپری کنیم، شایسته نیست که خود را در زمره‌ی مومنین حقیقی محسوب نماییم. و این البته هشداری جدی است.

إِنَّا کُلَّ شَیْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ [سوره القمر: آیه ۴۹] همانا ما هر چیزی را به اندازه آفریده‌ایم.

کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ کُرْهٌ لَکُمْ ۖ وَعَسَىٰ أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئًا وَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ ۖ وَعَسَىٰ أَنْ تُحِبُّوا شَیْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَکُمْ ۗ وَاللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ [سوره البقره: آیه ۲۱۶] حکم جهاد بر شما مقرّر گردید و حال آنکه بر شما ناگوار و مکروه است، لکن چه بسیار شود که چیزی را مکروه شمارید ولی به حقیقت خیر و صلاح شما در آن بوده، و چه بسیار شود چیزی را دو

ست دارید و در واقع شرّ و فساد شما در آن است، و خدا (به مصالح امور) داناست و شما نادانید.

به قول شاعر که می‌گوید:
از مرگ حذر کردن دو روز روا نیست
روزی که قضا باشد و آن روز که قضا نیست
روزی که قضا باشد کوشش ندهد سود
روزی که قضا نیست در آن مرگ روا نیست

برادر کوچک شما محمد حامدی

@mohamadhamedy