غزوات پیامبر و نگاهی به حقیقت آن ها

غزوات پیامبر و نگاهی به حقیقت آن ها

نویسنده: دکتر هانی أحمد فقیه / مترجم: میلاد لهونی فرد

اسلام دین سلامتی است و اساس رفتار مسلمانان با غیر خودشان صلح با اهل صلح و جنگ با اهل جنگ می باشد. و همانا اسلام در میان مردم به قدرت دلیل – نه به دلیل قدرت – انتشار یافته است. تمام جنگ های پیامبر بزرگوار برای دفاع از دین و مردم انجام می گرفت و به آن پناه نمی بردند جز به هنگام ضرورت، آن هم بعد از شروع جنگ به دست دشمنان و البته فراهم شدن شرایط آن. ای برادر خواننده ام، در این فصل می خواهم کمی شما را با مشهورترین جنگ های پیامبر آشنا کنم تا شرایط آنها را ببینیم و حقیقت برایمان روشن گردد.

 در این مورد بخوانید: آیا ممکن است اسلام با زور شمشیر منتشر شود ؟ هدف از جهاد در اسلام چیست ؟

غزوات پیامبر همه دفاعی بودند

به عنوان مثال در جنگ بدر که پیامبر قصد آن را نداشت و با بعضی از صحابه بدون آمادگی برای کارزار بیرون رفتند و فرمودند: (من کان ظهره حاضرا فلیرکب معنا) «هرکس سواری اش آماده است پس با ما حرکت کند.» ایشان می خواستند برای بازگرداندن آن چه قریش در هنگام اجبار مهاجرین به ترک مکه از آنها غصب کرده بودند، اموال قافله ی قریش را که از شام می آمد- مصادره کنند. (شروع به قصاص و مقابله به مثل) هنگامی که قافله از دست مسلمانان نجات یافت، قریش برای نشان دادن جایگاهش در میان قبایل و به قصد تادیب مسلمانان با سپاهی مجهز به ۹۵۰ جنگجو به جنگ با مسلمانان پرداخت. سپس آن اتفاق افتاد که در سیره آمده و همه ما می دانیم.

همه میدانند آغازگر غزوه ی احد نیز کفار قریش بودند. آنان به مدینه حمله کردند تا انتقام کشته هایشان در جنگ بدر را بگیرند، غزوه ی بنی نضیر، بنی قینقاع و بنی قریظه، سبب همه ی آن ها یهودیانی بودند که پیمان صلح با مسلمانان را نقض نمودند و با منافقان و مشرکان همدست شدند.

 در جنگ احزاب و … قصد کشتن پیامبر را داشتند.

در مورد غزوه ی موته در سرزمین شام، در سال ۸ هجری، ابن سعد در کتاب طبقات و ابن قیم در زاد المعاد بیان نمودند: پیامبر یکی از صحابه را به سوی پادشاه روم فرستاد و کنستانتین او را به قتل رسانید، در حالی که سفیران نباید کشته شوند. پیامبر از این امر خشمگین گشتند. و سپاهی به موته فرستادند.

این سعد و ابن قیم در کتب مذکور درباره ی غزوه ی زادالسلاسل نیز آورده اند که به پیامبر خبر دادند جمعی از قبیله ی قضاعه قصد دارند به مدینه حمله کنند. سپس پیامبر سپاهی به فرماندهی عمرو بن عاص به سوی آن ها فرستاد.

در مورد غزوه ی تبوک که در آن پیامبر برای جنگیدن به روم خارج گشتند، سیره نویسان و از جمله ابن سعد بیان کردند: به پیامبر خبر دادند روم جمعی بسیار به سوی شام روانه کرده بود که در میانشان قبائل عرب و مسیحی نیز بودند و قصد حمله به مدینه را داشتند. به همین دلیل ایشان برای پیشگیری و ایجاد امنیت در مرزهای شمالی جزیره العرب دستور به اخراج آنان داد. این رویداد در زمان اوج و شدت گرما و دوری راه رخ داد، به حدی که این غزوه را غزوه العسر نامیدند. اگر در بقیه ی غزوات همانند غزوه ی احزاب، حنین، خیبر، فتح مکه، طائف و … بیاندیشی خواهی دید به طور کلی از این سیاق خارج نیستند.

 در این مورد بخوانید: آیا حضرت محمد خشونت طلب بود؟ مقایسه آمار کشته های جنگ های پیامبر با جنگ جهانی اول

سبب کلی جنگ های پیامبر

 حتی اگر در همه ی این جنگ ها دلیلی وجود نداشته باشد که آن ها را از حالت تجاوز خارج کند، دست درازی و جنگ افروزی مشرکان در ابتدای امر کافی بود که پیامبر در گرداب جنگ فرو روند، به همین سبب غزوات پیامبر از حالت دفاعی خارج نمی شود.

الله متعال می فرماید: «و لمن انتصر بعد ظلمه؛ فأولئک ما علیهم من سبیل» (شوری: ۴۱)

«بر کسانی که پس از ستمی که بر آنان رفته است انتقام می گیرند، عقاب و عتابی نیست.»

قریش همان کسانی بودند که جنگ را شروع و آتش آن را شعله ور ساختند.

همانند فرموده ی الله متعال:

«أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَکَثُوا أَیْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُمْ بَدَءُوکُمْ أَوَّلَ مَرَّهٍ» (توبه: ۱۳)

« آیا با مردمانی نمی جنگید که پیمان های خود را شکسته اند، تصمیم به اخراج پیغمبر گرفته اند و نخستین بار اذیت و آزار شما را آغاز کرده اند؟»

بعضی از نویسندگان معاصر، همانند دکتر محمد حسینی هیکل این موضوع را هم لحاظ کرده اند. که یکی از اهداف ضمنی جنگ های پیامبر این بوده که به قریش و هم پیمانان بفهمانند مسلمانان از قدرتی بهره منداند که می توانند. هرگونه فتنه ای را دفع کنند و از نتایج این تفهیم، یکی کوتاه آمدن طرفین از کینه و دشمنی است و دیگری آنکه مسلمانان بتوانند آزادانه و به دور از خشونت به دعوت به اسلام بپردازند، وارد مکه شده و طواف خانه ی کعبه را به جا بیاورند. اگر قریش قدرت مسلمانان را نمی شناخت، ممکن نبود این فهم ایجاد شود.

———————————

منبع: گام هایی در فهم همزیستی و نوگرایی /مؤلف: دکتر هانی أحمد فقیه / مترجم: میلاد لهونی فرد