مفهوم دین و شریعت

مفهوم دین و شریعت

تدوین : عزیز صادقی

•   دین یعنی چه؟

دین در معانی: حکومت، سلطنت و پادشاهی، همچنین به معنی ذلت، اطاعت و بردگی، و در معنی سوم محاسبه نمودن و جزا و سزای اعمال هم آمده است.

اما طبق آیه ی ۱۹ آل عمران «إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ »، همانا دین الهی اسلام است وبس. یعنی دین اصلی نزد خداوند تعالی همان است که انسان در آن تنها خداوند را دارای عزّت دانسته و جز به پیشگاه او سر خم نکند، تنها خداوند را فرمانروا و مالک و حاکم بداند، غلام و فرمانبردار و تابع کسی جز خداوند نشود، تنها الله تعالی را کیفر دهنده و پاداش رساننده بداند و جز از کیفر خواست الهی از هیچ کس نهراسد. خداوند هیچ دینی غیر از اسلام را از انسان نمی پذیرد.

‏ أَفَغَیْرَ دِینِ اللّهِ یَبْغُونَ وَلَهُ أَسْلَمَ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ طَوْعاً وَکَرْهاً وَإِلَیْهِ یُرْجَعُونَ ‏(آل عمران/۸۳)

وَمَن یَبْتَغِ غَیْرَ الإِسْلاَمِ دِیناً فَلَن یُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الآخِرَهِ مِنَ الْخَاسِرِینَ (آل عمران/۸۵)

‏

‏ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفَاء وَیُقِیمُوا الصَّلَاهَ وَیُؤْتُوا الزَّکَاهَ وَذَلِکَ دِینُ الْقَیِّمَهِ ‏

(بینه/۵)

هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ(توبه/۳۳)

هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ ‏(صف/۹)

‏ وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَکُونَ فِتْنَهٌ وَیَکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ لِلّه فَإِنِ انتَهَوْاْ فَإِنَّ اللّهَ بِمَا یَعْمَلُونَ بَصِیرٌ ‏(أنفال/۳۹)

یَا بَنِی آدَمَ إِمَّا یَأْتِیَنَّکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ آیَاتِی فَمَنِ اتَّقَى وَأَصْلَحَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ(أعراف/۳۵)

• شریعت یعنی چه؟

شریعت به معنای روش و راه است، همینکه شما خداوند را به عنوان حاکم و فرمانروا پذیرفتید و بندگی اش را قبول نمودید و اعتراف کردید که رسول از طرف وی حاکم مجاز است و کتاب نیز از جانب اوست، شما داخل قلمرو دین گشته اید. بعد از آن؛ راه و روشی را که در بندگی کردن اختیار می نمایید و در فرمانبرداری او از همان مسیر رهسپار منزل مقصود می شوید شریعت می نامند.

•  تذکر مهم: بنابراین دین همیشه یکی بوده و یکی مانده و یکی خواهد ماند و حالا نیز همان دین است و اختلاف و فرق در احکام شرع در دین هیچ تفاوت و اختلافی ایجاد نمی کند، اگرچه طریقه های عمل کردن و طریقه های تشریعی آن مختلف باشد.

بنابراین طبق شریعت محمدی اگر کسی تکفیر کسی را بکند بر اثر ادعا و اظهارش، مسلمان دیگری کافر نمی شود، اما خویشتن را به هاویۀ خطرناک کفر نزدیک و هم مرز می سازد.

« اختلاف مذاهب در مسائل جزئی نه تنها خدشه ای در دین ایجاد نمی کند بلکه وسیله ای است برای ایجاد تفرقه و عدم وحدت بین مسلمین و بازیچه گرفتن انسانهای کودن و کوتاه فکر به وسیلۀ استعمار و دشمنان دین اسلام.»

————————————-

خلاصه برداری از کتاب: دین و شریعت/مؤلف: امام أبو الأعلی مودودی/ مترجم:احمد چشتی مودودی

تهیه برای نوگرا: ک.عبدی