شعر اقبال لاهوری / شمشیر وقت
الوقت سیف / اقبال لاهوری
سبز بادا خاک پاک شــــــــــافعـــــــی عالمی سر خوش ز تاک شافعی
فکر او کوکب زگردون چیده اســــــــــت سیف بر آن وقت را نامیده اسـت
من چه گویم سرّ این شمشیر چیست آب او سرمایه دار از زندگی است
صاحبش بالاتر از امیـــــد و بیــــــــــــم دست او بیضاتر از دست کلیــــم
سنگ از یک ضربت او تـــــــــــــر شود بحر از محرومی نم بـــــر شــود
در کف موسی همین شمشیـــر بود کار او بالاتر از تدبــــــــــــــیر بود
سینۀ دریای احمرچــــــــــــــاک کرد قلزمی را خشک مثـل خاک کرد
پنجۀ حیدر که خیبر گیــــــــــر بـــود قوّت او از همیــن شمشیر بـــود
گردش گردون گردان دیدنـــی است انقلاب روز و شب فهمیدنی است
ای اسیر دوش و فردا در نگــــــــــر در دل خود عالمی دیگــر نگــــــر
در گل خود تخم ظلمت کاشتــــــی وقت را مثل خطی پنداشتـــــــی
باز با پیمانۀ لیــــل و نهــــــــــــــــار فــــکر تو پیمود طول روزگـــــــــار
ساختی این رشتــــه را زنّار دوش گشته ای مثل بتان باطل فروش
کیمیا بودی و مشت گل شــــدی سرّ حق زائیدی و باطل شــدی
مسلمی؟ آزاد این زنّار بــــــــــــاش شمـع بزم ملّت احرار بـــــــاش
تو که از اصل جهـــــان آگه نه ای از حیات جاودان آگــــه نــه ای
تا کجا در روز و شب باشی اسیر رمز وقت از لی مع الله یاد گیر
این و آن پیداست از رفتار وقــــــت زندگی سرّی استی از اسرار وقت
اصل وقت از گردس خورشید نیست وقت جاوید است و خور جاوید نیست
عیش و غم عاشور و هم عید است وقت سرّ تاب ماه و خورشید است وقت
وقت را مثل مکان گســـترده ای امتیاز دوش و فردا کــــرده ای
ای چو بو رم کرده از بستان خویش ساختی از دست خود زندان خویش
وقت ما که او اول و آخر ندیــــد از خیابان ضمیر ما دمیــــد
زنده از عرفان اصلش زنده تر هستی او از سحر تابنده تر
زندگی از دهر و دهر از زندگی است
لا تسبوالدّهر فرمان نبــــــــی است
نکته ای می گویمت روشن چو دُر تا شناسی امتیاز عبد و حر
عبد گردد یاوه در لیل و نهــــــار در دل حُر یاوه گردد روزگــــــــــــــار
عبد از ایّام می بافــــــد کفـــن روز و شب را می تند بر خویشتن
مرد حر خود را زگل بر می کند خویش را بر روزگاران می تنـــــــد
عبد چو طایر به دام صبح و شام لذّت پرواز بر جانش حــــــــــــرام
سینۀ آزادۀ چابک نفــــــــــس طایر ایّام را گردد نفــــــــــــس
عبد را تحصیل حاصل فطرت است و اردات جان او بی ندرت است
از گران خیزی مقام او همــــــان ناله های صبح و شام او همان
دم به دم نو آفرینی کار حـــــر نغمه پیهم تازه ریزد تار حــــــر
فطرتش زحمتکش تکرار نیست جادۀ او حلقۀ پرگار نیســـــــــت
عبد را ایّام زنجیر است و بس بر لب او حرف تقدیر است و بس
همت حر با قضا گردد مشیر حادثات از دست او صورت پذیر
رفته و آینده در موجود او دیرها آسوده اندر زود او
آمد از صوت و صدا پاک این سخن در نمی آید به ادراک این سخن
گفتم و حرفم ز معنی شرمسار شکوه ی معنی که با حرفم چه کار
زنده معنی چون به حرف آمد بمرد از نفس های تو نار او فسرد
نکته ی غیب و حضور اندر دل است رمز ایام و مرور اندر دل است
نغمه ی خاموش دارد ساز وقت
غوطه در دل زن که بینی راز وقت
یاد ایامی که سیف روزگار با توانا دستی ما بود یار
تخم دین در کشت دلها کاشتیم پرده از رخسار حق برداشتیم
ناخن ما عقده ی دنیا گشاد بخت این خاک از سجود ما گشاد
از خم حق باده ی گلگون زدیم بر کهن میخانه ها شبخون زدیم
ای می دیرینه در مینای تو شیشه آب از گرمی صهبای تو
از غرور و نخوت و کبر و منی طعنه بر ناداری ما میزنی
جام ما هم زیب محفل بوده است سینه ی ما صاحب دل بوده است
عصر نو از جلوه ها آراسته از غبار پای ما برخاسته
کشت حق سیراب گشت از خون ما حق پرستان جهان ممنون ما
عالم از ما صاحب تکبیر شد از گل ما کعبه ها تعمیر شد
حرف اقرأ حق بما تعلیم کرد رزق خویش از دست ما تقسیم کرد
گرچه رفت از دست ما تاج و نگین ما گدایان را بچشم کم مبین
در نگاه تو زیان کاریم ما کهنه پنداریم ما ، خواریم ما
اعتبار از لاالله داریم ما هر دو عالم را نگه داریم ما
از غم امروز و فردا رسته ایم با کسی عهد محبت بسته ایم
در دل حق سر مکنونیم ما وارث موسی و هارونیم ما
مهر و مه روشن ز تاب ما هنوز برقها دارد سحاب ما هنوز
ذات ما آئینهٔ ذات حق است
هستی مسلم ز آیات حق است
منبع: کلیات اقبال لاهوری
ختم نبوت و یا بی نیازی به دین در اندیشه ی اقبال لاهوری:
http://harfayebirabt.blogfa.com/post-63.aspx