حکمت های روزه و آداب و سنت های روزه

حکمت های روزه و آداب و سنت های روزه

نویسنده: رابعه یوسفی

حکمت های روزه

روزه از حکمتهای بی شماری برخوردار است که به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

۱-      یکی از حکمت های آن صعود از پله های تقوا است که اگر انسان به این پله ها صعود کند برای انجام تمام امور از جمله عبادت های دیگر توانایی پیدا خواهد کرد.

۲-      برای سپاس گزاری از تمام نعمت های خداوند متعال، زیرا هر نعمتی اگر برای مدتی دور از دسترس قرار گیرد، ارزش آن را بیشتر دانسته و برای همین روزه باعث می شود تا قدر نعمتهایی که خداوند به ما ارزانی بخشیده بیشتر بدانیم.«لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ‏» (بقره/۱۸۶)

۳-      یکی دیگر از حکمت های روزه بالا رفتن توانایی و ارادۀ انسان در خودداری کردن از بدیها است، زیرا روزه دار بخاطر رضای خداوند بر تمام آرزوهایی که مایۀ بدبختی هستند غالب می شود.

۴-      بنا کردن امری مهم برای رسیدن به چندین پاداش الهی که تنها او می تواند از آن تقدیر نماید (الصوم لی و أنا أجزی به)

۵-      نمودار شدن پدیدۀ مساوات و همسانی در میان طبقات مختلف جامعه، تقویت حس برادری و بخشش و باز کردن درهای مهر و محبت خداوند، چون اگر ثروتمندی تمام دارایی خود را بدهد تا از گرفتن روزه ی واجبی شانه خالی کند نمی تواند و خداوند قبول نمی کند، همانطور که به مستمندی این اجازه داده نشده است، در واقع ثروتمند و فقیر در گرفتن روزه هر دو یکسانند.

۶-      باعث می شود ثروتمندان به بخشیدن بعضی از دارایی خود عادت کنند و مستمندان را یاد نمایند.

۷-      برای استراحت دادن به اندامهای انسان و دور کردن چندین بیماری ترسناک.

از تمام اینها گذشته؛ روزه باعث ثابت شدن اخلاص و ایمان قلبی انسان به خداوند و دستورات او می باشد. زیرا در روزه هیچگونه ریا و تسمّعی وجود ندارد. چون روزه یک عبادت اختصاصی و مخفیانه است و محضاً برای خدا می تواند باشد. به همین خاطر خداوند بزرگ در حدیث قدسی می فرماید: روزه تنها برای من است و من بدان پاداش می دهم.

آداب و سنتهای روزه

یکی از آداب روزه، دور گرفتن اعضای بدن از جمله چشم ، گوش و زبان و دست و پا از چیزهایی است که خداوند از آنها نهی فرموده است.

یکی دیگر از آداب های روزه این است که هرگاه شخصی بخاطر بیماری و یا مسافرت و … روزه نباشد، سنت است که او را به غذا خوردن دعوت نماید و از چنین مهمانهایی پذیرایی شود. جایز نیست شخص خودش روزه باشد اما شخص روزه دار دیگری را به خوردن دعوت کند، مگر به کسی که اجازه شکستن روزه را داشته باشد که البته نباید جلوی چشم بچه ها خوردن و آشامیدن صورت گیرد، زیرا برای آنها سؤال ایجاد می شود؛ در ثانی باید رعایت احترام ماه رمضان را داشته باشیم و اگر عذری داریم مخفیانه به خوردن و آشامیدن بپردازیم.

سنتهای روزه

۱-      بر زبان آوردن نیت برای روزه فردا.

۲-      بلند شدن برای سحری حتی اگر با خوردن یک دانه خرما باشد. باید سحری را به تأخیر انداخت البته نباید سحری را همراه با اذان صبح تمام کرد.

۳-      احسان کردن به نزدیکان در ماه مبارک رمضان.

۴-      قرائت قرآن مجید و ذکرها در طول روز.

۵-      دعوت کردن روزه دار به افطار.

۶-      حفظ اندامهای خود از کارهای حرام.

۷-      دوری جستن از کارهای شهوانی مانند: گوش دادن به صداها و یا آهنگها و بوهای خوش و تند.

۸-      بلافاصله بعد از اذان مغرب افطار کردن، خداوند متعال در حدیث قدسی می فرماید:

(أَحَبُّ عِبَادِی إِلیَّ أَعْجَلُهُمْ فِطْراً ، محبوبترین بندگانم نزد من، کسانی که در افطار تعجیل می کنند.)

۹-      صدقه دادن به فقرا.

۱۰-   افطار به وسیله آب یا خرما.

۱۱-   خواندن دعای بعد از افطار

(اَللَّهُمَّ لَکَ صُمتُ وَ بِکَ امَنَت وَ عَلَیکَ تَوَکَّلتُ وَ عَلی رُزقِکَ اَفطَرت وَ لِصَومِ غَدا نَوَیتُ ذَهَباً ضَمَّأُ وَ بَتَلَتِ العُرُوق وَ ثَبَتَ الأَجرُ اِنشااَلله)

«خدایا بخاطر تو روزه گرفتم و به تو ایمان آوردم و بر تو توکل کردم و بر رزق تو افطار نمودم و برای روزه فردا نیت آوردم ‏تشنگی برطرف شد، رگها سیراب شدند و پاداش ثابت گشت اگر خدا بخواهد.»

(اَللَّهُمَّ لَکَ صُمتُ وَ بِکَ امَنَت وَ عَلی رُزقِکَ اَفطَرت)

«خدایا برای تو روزه گرفتم و به تو ایمان آوردم و بر رزق تو افطار نمودم.»

—————————————

منبع: آنچه باید در مورد روزه بدانیم / مولف: رابعه یوسفی / نشر : احسان