مراقب برچسب زدن به کودکان خود باشید!
مراقب برچسب زدن به کودکان خود باشید!
نویسنده: دکتر دیل جاکوبس و رنی گوردون جاکوبس / مترجم: مهدی قراچه داغی
ما با همه نیات خیری که داریم، اغلب حرف هایی می زنیم که خوشایند فرزندانمان نیست. در واقع به آن ها برچسب هایی می زنیم تا رفتارشان را محدود کنیم.
تو مهربان ترین بچه خانواده هستی.
تو روزی متخصص امور مالی خانه ما خواهی شد.
وقتی بزرگ شوی هنرمند می شوی.
تو دانش آموز نیستی.
تو به شدت خجالتی هستی.
تو بیش از اندازه زیبا هستی.
تو بیش از اندازه چاق هستی.
این قبیل عبارات روی تصویر ذهنی کودک تأثیر می گذارند و می توانند روزی جامه عمل بپوشانند. زیرا ممکن است کودک به این نتیجه برسد که امیدی به تغییر ندارد. برچسب هایی از این قبیل فرزندان شما را به بهتر شدن تشویق نمی کنند.
خود من (رنی) وقتی جوان بودم و رشد می کردم با بسیاری از این برچسب های آسیب زننده روبه رو بودم. اغلب به من می گفتند که چقدر دست و پا چلفتی هستم. به من می گفتند که مشرب خوشی ندارم.
خجالتی بودن من اغلب مورد بحث بود. وقتی برای رفتن به کالج تصمیم گیری می کردم مادرم به من می گفت باید حرف زدن را یاد بگیرم زیرا در غیر این صورت دوستی پیدا نخواهم کرد. از آن جایی که فاقد هماهنگی لازم بودم در کودکی هرگز ورزش نمی کردم و آخرین نفری بودم که برای یارکشی تیم ها انتخاب می شدم. با این حال یکی از نخستین دوستانم یک بازیگر تنیس بود و تصمیم گرفت که تنیس را به من آموزش دهد. با کمال حیرت مشاهده کردم که در بازی تنیس استعداد خوبی دارم. اگر دوستم مرا تشویق نکرده بود هرگز به دنبال ورزش نمی رفتم.
وقتی به من می گفتند خجالتی هستم و مشرب خوبی ندارم، برقراری ارتباط با دیگران برایم دشوار می شد. به قدری از ملال انگیز بودن خودم مطمئن بودم که اغلب در گوشه ای می ایستادم. تماشاگر صحنه بودم. اما هرگز در خود صحنه ظاهر نمی شدم. سی و پنج سال طول کشید تا به آرامش دست یافتم و توانستم خودم را بشناسم. بعضی ها در زندگی شان هرگز به مرحله ای نمی رسند که بتوانند از پس برچسب های دیگران فرار کنند و برای خود منشض مشخصی بسازند. بدون شک به شما هم برچسب هایی زده شده که قصد بدی هم در کار نبوده است و با این حال برایتان تولید گرفتاری کرده است.
در جلسات روان درمانی از اشخاص می خواهم تمامی صفات منفی را که در موردشان زده شده است. روی کاغذ بنویسند. بعد به آن ها می گویم که این برگه را به خودشان بچسبانند. سپس به آن ها می گویم که این صفاتی که به شما بسته شده است تنها کلمه است، حرفی است که دیگران زده اند. می توانند این کلمات را از روی خود بردارند و به شکل متفاوتی ظاهر شوند.
یکی دیگر از کارهایی که برخی والدین می کنند مقایسه فرزندان با هم است.«چرا نمی توانی مانند برادر بزرگت درس خوان بشی؟ »«تو تنها کسی هستی که می توانم روی او حساب کنم.» این گونه کودک در فشار قرار می گیرد. وقتی کودک در موقعیتی قرار می گیرد که رفتار مستقلی را به نمایش بگذارد، ممکن است نتواند از دام برچسبی که بر او زده اند خلاصی یابد.
· برای اینکه از انواع برچسب زدن ها دور بمانید به موضوع توجه کنید. به شکلی مثبت از استعداد و یا مهارت فرزندان خود در لحظه اکنون تعریف کنید.
«کار خوبی کردی که اتاق نشیمن را تمیز کردی. بسیار متشکرم».
—————————————————–
منبع: حرف اضافی ممنوع! / مؤلف: دکتر دیل جاکوبس و رنی گوردون جاکوبس / مترجم: مهدی قراچه داغی
انتشارات: پیک بهار ۱۳۸۱