سه عامل تقویت‌کننده صبر و استقامت در راه دین
سه عامل تقویت‌کننده صبر و استقامت در راه دین
نویسنده :دکتر عبدالکریم زیدان / ترجمه: جلیل بهرامی نیا
از جمله عوامل تقویت‌کننده صبر و مصابره با مخالفان یادآوری و توجه به این فرموده خداست: +bÎ) öNä۳ó¡|¡ôJt Óyös% ôs)sù ¡§tB tPöqs)ø۹$# Óyös% ¼ã&é#÷VÏiB_([۱]). «اگر صدمه‌ای دیده اید، مخالفان‌تان هم صدمه دیده اند». خداوند در این آیه بیان می‌دارد که مجروح‌شدن یا درد ناشی از زخم‌ها نباید جدیت در پیکار با دشمن و رقابت با وی را در وجود مؤمنان سست کند، زیرا دشمنان آنها هم قبلاً چنین آسیب‌هایی دیده اند، و آنجا که آنان با وجود نادرستی مسیر انتخابی و بدیِ فرجام کارشان، بر اثر جراحت‌ها و صدمات ناشی از کارزار ضعف و سستی از خود نشان ندادند، شما مؤمنان با فرجام نیک و حقانیتی که دارید، به طریق اولی نباید به علت درد و رنجی که به شما می‌رسد در پیکار و رقابت با آنان سرد و سست شوید([۲]).
از دیگر عوامل مؤثر در تقویت مروحیه بردباری و مصابره با دشمنان، این فرموده خدا است: +wur (#qãZÎgs? Îû Ïä!$tóÏGö/$# ÏQöqs)ø۹$# ( bÎ) (#qçRqä3s? tbqßJs9ù’s? óOßg¯RÎ*sù cqßJs9ù’t $yJx. cqßJs9ù’s? ( tbqã_ös?ur z`ÏB «!$# $tB w cqã_öt ۳ tb%x.ur ª!$# $¸JÎ=tã $¸JÅ3ym ÇÊÉÍÈ_([۳]). «در تعقیب دشمن سستی نورزید، اگر دچار رنج و درد سر می‌شوید آنان نیز همچون شما رنج و سختی می‌کشند، تازه برخلاف شما امیدی هم به دریافت پاداش الهی ندارند، و خداوند همواره علیم و حکیم بوده است».
ذکر خدا:
از دیگر عوامل بختیاری دین‌خواهان، فراوان به یاد خدابودن است، چنانکه خداوند در قرآن می‌فرماید: +$ygr’¯»t úïÏ%©!$# (#þqãZtB#uä #sÎ) óOçGÉ)s9 Zpt¤Ïù (#qçFç۶øO$$sù (#rãà۲ø$#ur ©!$# #ZÏW۲ öNä۳¯=yè©۹ cqßsÎ=øÿè? ÇÍÎÈ_([۴]). «ای مؤمنان! هرگاه با گروهی از دشمنان مواجه شدید، پایداری بورزید و خدا را فراوان یاد کنید تا سرافراز و رستگار شوید».
معنای آیه این است که ای مؤمنان، هنگامی که در میدان پیکار با گروهی از دشمنان کافر و یا اهل بَغی [= مسلمانانی که علیه دولت اسلامی دست به اسلحه برده اند] روبرو شدید، در برابرشان استوار بمانید و فرار نکنید، زیرا پایداری نیرویی است معنوی که بسیار اوقات علت تامه دستیابی به موفقیت است. عبارت +(#rãà۲ø$#ur ©!$# #ZÏW2_. یعنی پیش از آغاز نبرد و در حین نبرد خدا را بسیار یاد کنید. قدرت او، وعده او مبنی بر دفاع از پیامبران و مؤمنان معیت ویژه او با مؤمنان و مجاهدان شکیبا و نهی او از ناامیدی ولو در سخت‌ترین شرایط، و نیز این حقیقت را که منبع قدرت خداست و او هرکس را بخواهد با نیروی شکست ناپذیرش یاری می‌کند، به یاد خود بیاورید. پیداست کسی که این حقایق را در ذهن خود حاضر کند و در آنها به تأمل بپردازد، به دلیل ایمانی که به برتری خداوند از دشمان پیدا می‌کند، توشه و توان دشمن هیچگاه وی را مرعوب و هراسان نخواهد کرد، این دستور الهی مبنی بر فراوان به یاد خدابودن بیانگر این است که فرمود مؤمن باید حتی در پرمُشغله‌ترین حالت قلبی و در بالاترین حد نگرانی و دلواپسی نیز در ذکر خداوند سستی نورزد. +öNä۳¯=yè©۹ cqßsÎ=øÿè? ÇÍÎÈ_. که این امید به رستگاری منوط به فراهم‌کردن هردو شرط است، یعنی ۱- پایداری و ۲- ذکر خدا که این دو امر زمینه‌ساز پیروزی دنیوی و برخوردارشدن از پاداش اخروی می‌باشند([۵]).
بالأخره این که امر به ذکر خدا در رزمگاه بدین معناست که بر فرد مسلمان و جماعت مسلمان واجب است که به هنگام رقابت و پیکار با اهل باطل خدا را بسیار یاد کند، همانگونه که رزمندگان مسلمان او را به هنگام نبرد با اهل باطل یاد می‌کنند.
—————————————–
منبع: سنت الهی در پیکار میان حق و باطل / مؤلف:دکتر عبدالکریم زیدان استاد دانشگاه بغداد / ترجمه: جلیل بهرامی نیا / نشر احسان
([۱])- سوره آل عمران، آیه ۱۴۰.
([۲])- تفسیر رازی، ۹ / ۱۴.
([۳])- سوره نساء، آیه ۱۰۴.
([۴])- سوره انفال، آیه ۴۵.
([۵])- تفسیر زمخشری، ۲ / ۲۲۶ – تفسیر آلوسی، ۱۰ / ۱۴ و تفسیر المنار، ۱۰ / ۲۱.