سرنوشت زیانکاران

سرنوشت زیانکاران

استاد عبدالحمید بلالی

۱ – زیانکاری در دنیا و
آخرت :

خداوند می فرماید :به
درستی زیانکار است آن کس که نفس خود را آلوده سازد .شمس ۱۰

نشانه های خسارت دنیوی
عبارت است از :

الف.ضعف و ناتوانی : کسی که نتواند طعم تربیت را به نفس اماره بچشاند و آن را به زیر تازیانه ی
تزکیه بکشاند بلکه آن را رها ساخته و در برابر ریاضت و تکالیف شرعی قرار ندهد دچار
ضعف اراده شده و همت و اراده ی او در جنگ با نفس شکست می خورد .

ب.تردید و دو دلی :چنین کسی توان ثبات و استقامت بر رأی خود ندارد هر گاه هم بخواهد تصمیم به انجام
کاری نیک بگیرد نفس او را به عمل خلاف آن تشویق می کند .

ج.ذلت و خواری :انسانی
که بنده ی نفس اماره شد قدرت رهای از زیر ساطه ی او را نداردو در نتیجه نفس ایشان
او را به مانند برده ای خوار و ذلیل به هر مکان و موقعیتی ناشایست می کشاند وی
چنان اسیر شهوات نفسی می شود که اگر همه ی مردم نیز ریشخندش کنند توان رهای از این
اسارت و حقارت را ندارد .

د. ترسوی : چنین انسانی همیشه از جانب نفس اماره به کناره گیری و دوری از هر گونه تلاش
در راه دین وادار می شود و از هر چیزی که به آسایش و تن پروری او خدشه وارد بکند
حذر کرده و به زندگی پر از ترس و خفت بار خود ادامه می دهد .

ه. فقدان شرم و حیا : آنکس که بنده و برده ی نفس اماره است همواره نفس او را به سوی شهوترانی فرا
می خواند قدرت مخالفت با آن را نداشته و در نتیجه پرده ی حیا و عصمت او دریده می
شود به صورتی که نه در مقابل خداوند و نه در مقابل انسانها احساس شرمندگی نمی کند
و ارزشی برای ایشان قایل نیست و مانعی برلی شهوت بازی نمی بیند اینگونه انسانها در
قیامت نیز گرفتار بزرگترین خیارت می شوند زیرا در دنیا در تربیت نفس و وادار کردن
آن به اخلاص در برابر پروردگار کوتاهی کرده اند .

و.مجادله به هنگام
حساب : همچون انسانی وقتی در پیشگاه خالق خود
ایستاد و حقایق را دید در می یابد که چه خسارت عظیمی مرتکب شده است پس ناچار به
حیله و نیرنگ متوسل می شود و شروع به مجادله می کند بلکه بتواند به زعم خود راهی
برای تبرئه از جرایم و بزهکاری هایش بیابد .خداوند حال اینگونه افراد را چنین باز
گو می کند :

روزی هر کس می آید و
به دفاع از خود می پردازد و به هر فردی پاداش آنچه کرده است به تمام و کمال داده
می شود و به هیچ کسی ستمی نمی شود .نحل ۱۱۱

سید –رحمه اله –در
تفسیر این آیه می گوید :آن روزی است که هر نفسی به کار خود مشغول است و به غیر از
خود توجهی ندارد …این عبارت قرآن یادآور حول و دهشتی است که انسانی را به خود
مشغول داشته وبرای رهای از عذاب به مجادله می پردازد و غافل از این که جدال و مشغلت
دیگر نفعی ندارد چرا که آن روز روز جزا و پاداش است)

۲- حساب نفس  :

کسانیکه تربیت نفس را
ترک می کنند به عواقب وخیمی دچار می شوند یکی اینکه همین نفس در روز قیامت آنان را
ملامت و به خاطر تقصیری که در تربیت آن روا داشته اند با آنان وارد جنگ می شود و
آن زمانی است که نامه ی اعمال به ایشان داده شده تا معاصی مکتوب در آن به آنان
یادآوری شود بدینگونه گرفتار دو نوع عذاب می شوند یکی خوانده شدن نامه ی اعمال که
تمام خطا های ایشان را در بر گرفته و بازگو کرده است و به همین خاطر به شدت دچار
حسرت و تأسف شده و اعلام ندامت می کند .

دوم اینکه خداوند به
نفس ایشان فرصت می دهد تا به خاطر تقصیری که آنان در رابطه با نفس خویش روا داشته
اند علیه آنان شهادت دهد و این شهادت بر حسرت و درد ایشان می افزاید خداوند می
فرماید :مقدرات و نتیجه ی کارهای آدمی را در گردن او کردیم و روز قیامت نامه ای
گشاده برای او بیرون خواهیم آورد نامه ات را بخوان امروز کافی است که خودت در
رابطه با خودت قضاوت کنید .اسراء

ابن کثیر می گوید
:طائر عبارت از عملی است که از کسی سر زده است و تمام اعمال او در کتابی جمع شده و
در روز جزا به وی داده می شود که اگر سعادتمند و خوشبخت باشد نامه ی اعمالش به دست
راست او داده می شود و اگر شقی و بدبخت باشد به دست چپ او داده خواهد شد کلمه ی
منشور هم یعنی باز شده و هرکس میتواند آن را بخواند و تمامی کردار او از اول تا
پایان زندگی در آن مکتوب است .

——————————————

منبع : آئین تربیتی
تابعین

مولف : استاد
عبدالحمید بلالی

مترجم : عبدالله
عبداللهی

انتشارات : نشر احسان