عصبانیت کودکان و عصبانیت والدین و شیوه حل آن
عصبانیت کودکان و عصبانیت والدین و شیوه حل آن
نویسنده : الیزابت پنتلی /مترجم: اکرم قیطاسی
عصبانیت کودکان
موقعیت
فرزندم نمی تواند عصبانیت خود را کنترل کند. او دائم می خواهد دیگران را بزند و با عصبانیت با آن ها برخورد کند.
فکر کنید
به عنوان مربی والدین، یکی از مهم ترین سخنرانی هایم «شناخت و کنترل خشم» است. از خودتان بپرسید: «وقتی صدها بزرگسال در کلاسی درباره ی کنترل خشم و عصبانیت شرکت می کنند، چگونه توقع دارم که فرزندم یاد بگیرد عصبانیتش را کنترل کند؟»
راه حل ها
- عصبانیت فرزندتان را با عصبانیت پاسخ ندهید. عصبانیت شما، موجب تشدید عصبانیت فرزندتان می شود. ابتدا خشم خودتان را کنترل کنید. با صدایی آرام و ملایم به فرزندتان پاسخ دهید. به این ترتیب می توانید کارهای فرزندتان را کنترل کنید و خودتان الگوی رفتاری می شوید که دوست دارید در فرزندتان مشاهده کنید.
- فرزندتان باید یاد بگیرد که احساس عصبانیت گر چه امری طبیعی است، اما راه های قابل قبول و غیر قابل قبولی برای کنار آمدن با آن وجود دارد. شما می توانید با تصدیق دلیل عصبانیت او، کمک کنید تا این نکته را یاد بگیرد. در اغلب موارد، تنها دانستن این که شما احساسات او را درک می کنید، می تواند فرزندتان را آرام کند. مثلاً اگر فرزندتان از این که برادرش بدون اجازه ی او دوچرخه اش را برداشته، عصبانی است و فریاد می زند و کلماتی زشت به کار می برد، چه می کنید؟ با آرامش، دلیل عصبانیت او را تصدیق کنید و مثلاً بگویید: « می دانم وقتی آلکس وسایل تو را بدون اجازه برمی دارد، کارش ناراحت کننده است.» وقتی کودک به این واکنش فکر می کند، موقتاً رفتار خود را عوض می کند. سپس سؤالی بپرسید که فکر کودکتان را در جهت پویاتری هدایت کند: «فکر می کنی چطور می توانی او را وادار کنی که یادش باشد از تو اجازه بگیرد؟» اگر با عصبانیت پاسخ داد، او را در جهت مثبت تری هدایت کنید: «عصبانیت مشکل تو را حل نمی کند. فکر می کنی عصبانیت چه کاری انجام می دهد؟» در کنارش باشید و در حل مشکل او را راهنمایی کنید.
- اگر رفتار عصبی فرزندتان غیر قابل کنترل است، بی درنگ جلوی او را بگیرید و از وی بخواهید که به اتاقش برود تا آرام شود. سعی کنید در اوج عصبانیت فرزندتان با رفتار او برخورد کنید. بعد، وقتی که آرام شد، با حوصله به او بفهمانید که چه رفتاری از او سر زده که مورد قبول شما نیست. با او گفت و گو کنید تا طرحی برای جلوگیری از تکرار چنین رفتاری در آینده، به وجود آورید.
- با فرزندتان در مورد عصبانیتش صحبت کنید. به او بگویید مهم است که یاد بگیرد چگونه رفتارش را کنترل کند. پیشنهاد کنید اولین چیزی که باید یاد بگیرد این است که خودش را قبل از انجام کاری نامناسب و یا گفتن چیزی نامناسب، کنترل کند. ابتدا بگذارید بفهمد که بار دیگر اگر از عصبانیت منفجر شود، شما با فرستادن او به اتاق خودش، در واقع به او کمک می کنید تا آرام بگیرد. با او بگویید اگر فوراً آنچه را که خواسته اید انجام ندهد، تمام آن روز را از تلفن، تماشای تلویزیون و یا بازی با دوستان خود محروم خواهد شد.
- به فرزندتان کمک کنید «طرح کنترل عصبانیت» را تهیه کند. به هنگام آرامش، در مورد عصبانیت و راه های کنترل آن گفت و گو کنید. با هم فکر کنید و فهرستی از کارهایی تهیه کنید که وقتی حس می کند کنترلش را از دست داده، به او کمک می کنند. مثلاً در چنان وضعیتی به موسیقی گوش کند؛ بیرون برود و چند بار به توپ بسکتبال ضربه بزند و یا دوش بگیرد. از او بخواهید این راه حل ها را روی کارت های خاص بنویسد و در معرض دید خودش قرار دهد. می توانید کلمه ی رمزی انتخاب کنید که با گفتن آن متوجه شود در حال از دست دادن کنترل خود است و نیاز به دوره ی آرامش دارد. خود او یا شما می توانید کلمه ای به عنوان علامت توقف مکالمه، انتخاب کنید تا احساسات به جوش آمده اش آرام شود.
عصبانیت والدین
موقعیت
در اغلب اوقات، متوجه می شوم که از دست فرزندانم عصبانی می شوم. فکر می کنم نمی توانم جلوی خودم را بگیرم. آن ها واقعاً می دانند چطوری مرا عصبانی کنند. وقتی به عمد نافرمانی کرده و یا آشکارا بی احترامی می کنند، به شدت از کوره درمی روم. چطور می توانم عصبانیت خودم را کنترل کنم. آن هم در حالی که بی ادبی بچه ها دیوانه ام می کند؟
فکر کنید
آیا رفتار بد فرزندانتان باعث ناراحتی شما می شود؟ یا این که نگرش شما به رفتار آن ها باعث بروز احساس عصبانیت در شما می شود؟ بین این دو حالت، فرق زیادی وجود دارد. حالت اول نشان می دهد که هیچ کنترلی بر احساسات یا کارهایتان ندارید، اما حالت دوم به این مسئله اشاره دارد که با تغییر نگرشتان، می توانید واکنش های خود را تغییر دهید.
راه حل ها
- بین خودتان و فرزندی که موجب عصبانیت شما می شود، فاصله ایجاد کنید. وقتی احساس می کنید در حال عصبانی شدن هستید، یا فرزندتان را از محلی که در آن هستید به بیرون بفرستید و یا خودتان بیرون بروید. چند دقیقه دور بودن از منبع عصبانیت، می تواند کمک کند تا آرام شوید و به صورت منطقی کنترل شرایط را در دست بگیرید. با طغیان عصبانیت هیچ چیزی حل نمی شود. اگر با صبر و حوصله سعی کنید که آرام شوید و سپس از موضع قدرت با فرزندتان برخورد کنید، در موقعیت بهتری قرار می گیرید.
- با خواندن کتاب یا شرکت در کلاس های خاص، اطلاعات بیشتری در مورد رشد کودک کسب کنید. اگر بدانید که رفتار کنونی فرزندتان در واقع اقتضای سن او و امری کاملاً طبیعی است، در برابر او واکنش غیر منطقی کمتری نشان می دهید. شاید برایتان شگفت آور باشد اگر بدانید بچه ها تا چه حدی شبیه یکدیگر هستند. تنها آگاهی از اینکه کودک شما به روش طبیعی تمامی بچه ها پاسخ می دهد، باعث می شود تا معقول تر رفتار کنید.
- اگر عصبانیت شما باعث می شود تا فرزندتان را بزنید، باید راه های کنترل عصبانیت شدید خود را یاد بگیرید. راه حلی خلاقانه این است که واکنش فیزیکی خود را به کف زدن تبدیل کنید. جدی می گویم! وقتی احساس می کنید نزدیک است که روی فرزندتان دست بلند کنید، به سادگی در حالی که احساس عصبانیت خود را بیان می کنید، کف بزنید آن هم محکم و تند. همین حالا این کار را امتحان کنید. تظاهر کنید که عصبانی هستید، کف بزنید و به فرزند خیالی تان بگویید که چه احساسی دارید. متوجه خواهید شد که این کار علاوه بر کاستن از عصبانیت شما، پیامی کاملاً مشخص به فرزندتان می دهد.
- عمل کنید. واکنش نشان ندهید. در مورد چیزهایی که شما را عصبانی می کند، فکر کنید. با کمک هم فهرستی از قوانین خانوادگی تهیه کنید. توقعات کاملاً مشخص خود را با فرزندتان در میان بگذارید. از قبل در مورد روش های انضباطی که می خواهید به کار ببرید، تصمیم بگیرید. اگر از قبل برنامه ای داشته باشید، به احتمال زیاد وقتی بچه هایتان بدرفتاری می کنند، کنترل خود را از دست نخواهید داد.
- وقتی احساس می کنید می خواهید فرزندتان را در دست هایتان بگیرید و به شدت تکان بدهید، او را در دست هایتان بگیرید، اما عشقتان را نثارش کنید. او را در آغوش بگیرید. در صورت امکان این کار را در برابر آینه یا شیشه ای که بازتاب دارد، انجام دهید. چند دقیقه آرامش، در حالی که فرزندتان را در آغوش گرفته اید، اغلب عصبانیت شما را به احساس عشق تبدیل می کند.
———————————————————————————
منبع: راهنمای کامل تربیت کودک / مؤلف: الیزابت پنتلی /مترجم: اکرم قیطاسی /انتشارات: کتاب های دانه مؤسسه انتشارات صابرین ۱۳۸۴
من اینقدر عصبانی میسم اینقدر وقتی دخترم کفریم میکنه دندون قروچه کردم که یه تیکه کوچیک از دندونم شکست!!!!بعضی وقتا دلم میخواد برم به کوهی دشتی اینقدر داد بزنم و بدوبیراه به زمین و زمان بگم که خالی شم….