دایه گه‌و
دایه گه‌وره
هانس کریستیه‌ن ئاندیرسێن
وه‌رگێر له ئینگلیسیه‌وه: حامید به‌هرامی
دایه‌گه‌وره زۆر پیره، روومه‌تی
چرچ و قژی سپی بووه. به‌ڵام چاوه‌کانی وه‌ک دوو ئه‌ستێره‌ن، کاتێ ده‌ڕوانن بۆت، نه‌رمی
و میهره‌بانیان لێ‌ده‌بارێ و بۆ کاره باشه‌که‌ت، هه‌ر به‌و نیگایانه، پێت ده‌ڵێن
ئافه‌رهم.
کراسێکی ماقوڵانه‌ی هه‌ورێشمینی
باشکۆی له‌به‌ردایه و به‌و گوڵه گه‌ورانه‌ی له‌سه‌ر ته‌ختی کراسه‌که نه‌خشێنراوه،
کاتێ ده‌ڕوا له‌ڕێ، ده‌نگی خشه‌ی گه‌ڵا ده‌گاته گوێ. ئه‌و ده‌توانێ، سه‌ر سووڕهێنه‌رترین
چیرۆک گێرێته‌وه.
دایه‌گه‌وره شتی زۆر ده‌زانێ،
له‌به‌ر ئه‌وه‌ی به‌ر له دایک و به‌ر له باوکم ژیاوه، ئه‌مه‌ش شتێکی زۆر روون و
حاشاهه‌ڵنه‌گره.
دایه‌گه‌وره کتێبێکی پیرۆزی هه‌یه
و قوڵفێکی گه‌وره‌ی زیوینی پێوه‌یه که زۆربه‌ی کاته‌کان ده‌ی‌خوێنێته‌وه و له نێوان
په‌ڕه‌کانی کتێبه‌که‌دا گوڵێ رۆزی داناوه که پان بوه‌ته‌وه و وشک بووه. گوڵه‌که
هێنده‌ی گوڵه رۆزه‌کانی نێو گوڵدانه شووشه‌ینه‌که دڵڕفێن نیه به‌ڵام ئه‌و هێشتا
به بینینی، بزه‌یه‌کی زۆر شیرین ده‌ی‌گرێ و جوتێ فرمێسک له چاوه‌کانی ده‌کشێنه خوار.
سه‌رم سووڕ ده‌مێنێ، بۆچی دایه‌گه‌وره به‌م چه‌شنه، ده‌ڕوانێته ئه‌و گوڵه وشکه‌ی
نێو ئه‌و کتێبه کۆنه؟ ئێوه ده‌زانن؟ بۆچی کاتێ فرمێسکه‌کانی دایه‌گه‌وره ده‌ڕژێنه
سه‌ر رۆزه‌که و دڕوانێت بۆی رۆزه‌که ده‌گه‌شێته‌وه و هۆده‌که پڕ ده‌کات له بۆن
و به‌رامه‌ی خۆشی خۆی؟
دیواره‌که له نێو ته‌م و مژدا
گوم ده‌بێ و ده‌وروبه‌ری دارستانێ سه‌وزی زه‌به‌نگی پڕشکۆیه. له هاویندا تیشکی هه‌تاو
و له نێو لق و پۆپی چڕوپڕی داره‌کانه‌وه ده‌رژێته خوار و دایه‌گه‌وره چلۆن جوان
ده‌بێته‌وه و ده‌بێته کیژێکی دڵڕفێن، ته‌رچک وه‌ک رۆزه‌که، کوڵمی خڕ ده‌بێته‌وه
و گۆنای داده‌گرسێ، زوڵفێکی ڕۆشن و گه‌ش و روومه‌تێکی سه‌رنج‌راکێش و دڵخۆاز، به‌ڵام
چاوه، نه‌رم و به‌سۆز و پیرۆزه‌کانی هه‌ر وه‌ک جاران ماوه‌ته‌وه و نه‌گۆڕدراوه.
پیاوێ گه‌نج له‌لای داده‌نیشێ،
که‌ڵه‌گه‌ت و چوارشانه، رۆزێکی پێ‌‌ده‌بخشێ و بزه‌یه‌ک له‌سه‌ر لێوی هه‌ڵ‌ده‌نیشێ.
دایه‌گه‌وره، ئێستا ناتوانێ وه‌ک
جاران، پێبکه‌نێ. به‌ڵێ ئه‌و پێ‌ده‌که‌نێ به ده‌م بیره‌وه‌ری ئه‌و رۆژه‌وه و دونیایه
خه‌یاڵ و وه‌بیرهێنانه‌وه‌ی رابردوو.
به‌ڵام ئه‌و پیاوه، گه‌نج و قۆزه
ده‌ڕوات و رۆزه‌که‌ی نێوان کتێبه‌که ژاکاوه و دایه‌گه‌وره‌ش هێشتا له‌وێدا دانیشتوه
و دیسانه‌وه‌ش پیره‌ژنێکه، سه‌ری داده‌خا و ده‌ڕوانێته رۆزه وشک بووه‌که‌ی نێوان
کتێبه‌که.
ئێستا دایه‌گه‌وره مردوه. له‌سه‌ر
سه‌نده‌ڵیه بێشکه‌یه‌که‌ی دانیشتبوو چیرۆکێکی
درێژ و خۆشی بۆ ده‌گێڕاینه‌وه و کاتێ ده‌گه‌یشته ئاکام، ده‌ی‌گوت ماندوه. پاڵی ده‌دایه‌وه
و سه‌ری ده‌خست به پشتا و تاوێ خه‌و ده‌ی برده‌وه. کاتێ ده‌خه‌وت ده‌مان توانی، هێور
بوونه‌وه‌ی هه‌ناسه‌کانی ببیستین. هێدی هێدی، هه‌ناسه‌کانی هێمن و هێمن‌تر ده‌بوونه‌وه
و بێ‌ده‌نگ ده‌بوو. روومه‌تی له شادمانی و ئارامی‌دا ئه‌دره‌وشایه‌وه وه‌کوو ئه‌وه‌ی
له تیشکی هه‌تاودا وه‌برسیکه که‌وتبێ. دایه‌گه‌وره بۆ جارێکی‌دی، بزه‌یه‌ک ده‌ی‌گرێ.
خه‌ڵکی ده‌ڵێن مردوه. ده‌ی‌خه‌نه نێو تابوتێکی ره‌ش و له نێو چینه سپیه‌کانی کفنه
که‌تانیه‌که‌ی‌دا، جوان و دلۆڤان دێته به‌رچاو. هه‌رچه‌نده چاوه‌کانی به‌سراون به‌ڵام
لۆچه‌کانی روومه‌تی ون بوو بوون. قژیشی سپی و زیوین خۆی پیشان ده‌دا. له‌سه‌ر لێوی
بزه‌یه‌کی شیرین نه‌خشی به‌ستبوو. ئێمه‌ش هیچ جۆره هه‌ستی ترسێکمان به بینینی ته‌رمی
پیرۆزی نه‌ده‌کرد. له‌به‌ر ئه‌وه‌ی دایه‌گه‌وره لامان زۆ خۆشه‌ویست و به‌سۆز بوو.
کتێبه پیرۆزه‌که‌ش که رۆزه‌که‌ی
تێدا، بێ‌ده‌نگ دفن کرا بوو، خرایه ژێر سه‌ری. ئه‌مه‌ش ئاوات و وه‌سیه‌تی خۆی بوو.
ئه‌وسا دایه‌گه‌وره‌یان به خاک سپارد.
ئه‌و قه‌بره به دیواری حه‌وشه‌ی
کلیسا ده‌وری گیرابوو. ئه‌وان دار رۆزێکێان ناشتبوو که به‌زویی پڕ بووبوو له رۆز
و بوڵبوڵه‌کان له نێو گوڵه‌کان‌دا ده‌نیشتنه‌وه و به‌سه‌ر قه‌بره‌که‌وه ئاوازیان
ده‌چڕی. له ئۆرگی کلیساوه، مۆسیقا و ئاوازێ خۆش و ئاسمانی ده‌گه‌ییه گۆێ که له
نووسراوه‌کانی ئه‌و کتێبه کۆنه‌ی ژێر سه‌ری، سازێنرابوو.
مانگ به سه‌راوردی قه‌بره‌که‌وه
ده‌دره‌وشایه‌وه، به‌ڵام مردوه‌که له‌وێ نه‌بوو. هه‌ر منداڵێک ته‌نانه‌ت له شه‌ویش‌دا
ده‌ی‌توانی بێ‌مه‌ترسی، پڕوات و له‌سه‌ر دیواری حه‌وشه‌ی کلیساکه‌وه، گوڵێکی رۆز له
دار گوڵه‌که بچنێت. مردوه‌که له ئێمه که زیندوین زۆرتر ده‌زانێ. ئه‌وان ده‌زانن
چه‌نده ترس ده‌مان کوژێ، ئه‌گه‌ر شتێکی ئاوه‌ها نامۆمان بۆ رووبدات و مردویه‌ک رووبه‌ڕوومان
ببێته‌وه.
ئه‌وان له ئێمه بێ‌ده‌نگترن.
مردو، جارێکی‌دی ناگه‌ڕێته‌وه. زه‌وین جم‌کوت بووه له تابوته‌که‌ی دایه‌گه‌وره
و زه‌وی ته‌نیا جێگایه‌که تابوته‌که‌ی تێدا راده‌کێشرێ.
په‌ڕه‌کانی کتێبه پیرۆزه‌که،
ته‌پ و تۆزاویه و رۆزه‌که‌ش به ته‌واو ئه‌م بیره‌وه‌ریانه‌وه، ورد بووه و ته‌پ
و تۆز دای‌پۆشیوه. به‌ڵام له‌سه‌ر قه‌بره‌که‌وه، گوڵه رۆزێکی تازه پشکوتاوه، بوڵبوڵ
ده‌خوێنێ و ده‌نگی ئۆرگ دێته گوێ و بیره‌وه‌ری دایه‌گه‌وره، به‌و چاوه پڕ سۆز و
هێمنانیه‌وه، که هه‌موو کات جوان ده‌هاته به‌رچاو، هه‌ر زیندوه.
چاوه‌کان قه‌د نامرن. ئاواتی مه
بۆ جارێ‌دی، بینینی دایه‌گه‌وره‌ی ئازیزه، جوان و رازاوه، هه‌ر وه‌ک ئه‌و کاته‌ی
بۆ یه‌که‌م جار، گوڵه رۆزه ته‌رچکه‌که‌ی ماچ کرد که ئێستا له قه‌بره‌که‌ی‌دا ته‌پ
و تۆز ده‌ی‌خوا.
۱- سه‌نده‌ڵی بێشکه‌یی: سه‌نده‌ڵیه‌کی
ره‌حه‌ته که له سه‌ری داده‌نیشن و ده‌جوێ. زۆرتر بۆ کاتی پشوو که‌ڵکی لێ‌وه‌رده‌گیرێ.
ئه‌م وشه‌یه‌م (اصطلاح) بۆ ئه‌م جۆره سه‌نده‌ڵیه، به باشترم زانی و بۆ یه‌که‌مین
جار به‌کارم هێنا. (و)
پێشتر ئه‌م بابه‌ته له حه‌وته‌نامه‌ی
سیروان ژماره ۳۵۵ رێکه‌وت له گه‌ڵ ۷ی گه‌ڵارێزانی ۱۳۸۴ هه‌تاوی چاپ و بڵاو بوه‌ته‌وه.
سهرچاوه: وبلاگی “طلوع دوباره ”
