ندامت هواداران کودتای نظامی در مصر

عبدالباری عطوان نوشت:
ندامت هواداران کودتای نظامی در مصر

السیسی وعده های بسیاری به ملت مصر داد اما آن چه از این وعده ها به تحقق رسید همچنان اندک است.بحران اقتصادی مصر در اوج خود است به رغم آن که بیش از ۳۰ میلیارد دلار از کمک های کشورهای خلیج فارس به خزانه مصر در دو سال گذشته تزریق شد.کسری بودجه مصر فقط طی ۹ ماه سال جاری به ۳۵ میلیارد دلار رسید اما بدهی عمومی در حدود ۵۶ میلیارد دلار است و بر اساس آخرین پیش بینی های بین المللی هر سال پنج میلیارد دلار به این بدهی اضافه می شود.

بسیاری از شخصیت های برجسته مصری و نخبگان سیاسی هوادار االسیسی پس از گذشت سه سال از وقوع کودتای نظامی در این کشور و به قدرت رسیدن وی از اینکه از وزیر دفاع سابق حمایت کرده اند ابراز پشیمانی می کنند زیرا اوضاع در این کشور بدتر شده است.
«عبدالباری عطوان»نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در یادداشتی به مناسبت سومین سالروز کودتای نظامی ارتش مصر و برکناری «محمد مرسی»رئیس جمهوری منتخب این کشور نوشت:بسیاری از دوستان را از دست دادم و دشمنان بسیاری به دست آوردم و چه بسا به فهرست سیاه ممنوع الورودها به فرودگاه قاهره بازگردانده شدم پس از آن که نامم برای مدت چند ماه به دنبال سرنگونی حکومت دیکتاتوری و فاسد «حسنی مبارک»از این فهرست خارج شده بود.همه اینها به این دلیل است که من از معدود کسانی بودم که جرأت کردند  سه سال پیش در شبکه «بی بی سی» انگلیسی و در بیش از یک مقاله حوادث مصر را کودتای نظامی توصیف کردند که حاکمیت رئیس منتخب در عملیاتی انتخاباتی دموکراتیک که شفاف بود چه با وی و جنبشی وابسته به آن(اخوان المسلمین)اختلاف داشته باشیم چه نداشته باشیم،سرنگون کرد.

اعتراف می کنم که پشیمان نیستم،آن چه در مصر اتفاق افتاد کودتا بود؛کودتایی که باعث شد شورای نظامی بار دیگر به قدرت بازگردد هر چند به شیوه دور زدن دموکراتیک،بازگشت و بخش وسیعی از مصری ها که  به صندوق های رای و نتایج آن پشت کردند و در اردوگاه نظامیان (این توصیف را دوست ندارند)ایستادند نه به دلیل عشق و علاقه شان به نظامیان بلکه به دلیل ترس آنها از حاکمیت اسلامگرایان و حفظ دولت مدنی این کار را کردند.

چند هفته پس از برکناری مرسی  با استاد«محمد حسنین هیکل» در بیروت دیدار کردم و در این دیدار وی به شدت مرا به دلیل استفاده از کلمه کودتای نظامی مورد سرزنش قرار داد و هنگامی که از وی درباره حوادث مصر پرسیدم وی گفت:«طبیعتا یک انقلاب مردمی تصحیحی است»و تاکید کرد که وی سه روز پیش از سفرش به بیروت با ژنرال «عبدالفتاح السیسی»دیدار کرد و السیسی که در آن زمان وزیر دفاع بود به وی تاکید کرد که لباس نظامی اش را از تن در نمی آورد و برای انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا نمی شود.

نمی دانم آیا استاد هیکل در آخرین روزهای زندگی اش دیدگاهش را تغییر داد و قانع شد که آن چه در مصر رخ داد کودتاست یا نه.با وی تا زمان مرگش نتوانستم دیدار کنم چه داخل مصر و چه خارج از آن.تنها باری که پس از لغو ممنوعیت ۱۷ ساله سفر من به مصر، به این کشور سفر کردم اوایل ماه ژوئن ۲۰۱۳ بود یعنی یک ماه قبل از کودتا و در آن سفر یک روز ظهر با محمد مرسی در کاخ«اتحادیه»دیدار کردم.در همان روز توسط برخی اعضای شورای نظامی در باشگاه افسران در منطقه«مصر الجدیده»به شام دعوت شدم و قرار بود که السیسی هم از جمله افراد حاضر باشد اما به دلیل نشست اضطراری با مرسی برای بررسی طرح های اتیوپی برای ساخت سد النهضه و تغییر مجرای رود نیل حاضر نشد، این خودش داستان دیگری برای خودش دارد.من از مراسم شام با این تصور قطعی بیرون آمدم که طرح کودتا آماده است و روزهای مرسی رو به پایان است.

هنگامی که اوضاع سیاسی،اقتصادی، اجتماعی و ریخته شدن خون نیروهای مصری در شبه جزیره سینا ، شکاف عمیق در کشور درباره مساله«چشم پوشی»از جزیره های«تیران»و «صنافیر»و واگذاری آنها به عربستان سعودی و برگزار نشدن جشن های سومین سالروز کودتا یا انقلاب(هر طور که دل تان بخواهد آن را بنامید)و ریزش بسیاری از نخبگان مصری از پیرامون السیسی از جمله «عمرو موسی»،«علاءالاسوانی»،«حسن نافعه»و «حمدین صباحی»و بسیاری دیگر و عقب نشنیی شان از حمایت وی  را می بینم این نتیجه بیشتر تقویت می شود که من در مواضع خودم و اصرار بر این که آن چه در مصر رخ داد کودتا بود، درست است و مصر در مسیر درست و مد نظر پیش نمی رود و نیاز به بازنگری فراگیر دارد.

آن چه این نتیجه را عمق می بخشد دیدگاه های برخی شخصیت های برجسته مصری است که در روزنامه ما یعنی «رأی الیوم»و روزنامه و پایگاه خبری مصری خواندم شخصیت هایی مانند دکتر«ممدوح حمزه»فعال سیاسی معروف و از هواداران سرسخت السیسی و کسی که «انقلاب شورای نظامی» را تایید کرد.وی اعتراف کرد که«گول خورد»و به شدت از رای دادن به السیسی در انتخابات ریاست جمهوری به شدت ابراز پشیمانی کرد.دکتر حمزه همچنین از دادن تفویض باز توسط خودش و دیگر شخصیت های برجسته به السیسی تحت عنوان مبارزه با تروریسم ابراز ندامت و ناامیدی شدیدی کرد زیرا السیسی به مانند «جمال عبدالناصر»لباس نظامی اش را از تن بیرون نیاورد.

السیسی وعده های بسیاری به ملت مصر داد اما آن چه از این وعده ها به تحقق رسید همچنان اندک است.بحران اقتصادی مصر در اوج خود است به رغم آن که بیش از ۳۰ میلیارد دلار از کمک های کشورهای خلیج فارس به خزانه مصر در دو سال گذشته تزریق شد.کسری بودجه  مصر فقط طی ۹ ماه سال جاری به ۳۵ میلیارد دلار رسید اما بدهی عمومی در حدود ۵۶ میلیارد دلار است و  بر اساس آخرین پیش بینی های بین المللی هر سال پنج میلیارد دلار به این بدهی اضافه می شود.

این را به خوبی درک می کنیم تروریسمی که مصر در ان به سر می برد و بی ثباتش می کند و بر اقتصادش بازتاب منفی دارد یکی از ویژگی های منطقه خاورمیانه و جهان است و هیچ کشوری در جهان از جمله اروپا و آمریکا از ضربه های آن در امان نیست اما در حالت مصر فرق می کند.در مصر به رغم سیاست مشت آهنین علیه گروه تروریستی داعش در شبه جزیره سینا و نابودی همه تونل های نوار غزه و غرق کردن مرزها با آب و هماهنگی نظامی کامل با دولت اشغالگر اسرائیلی و تغییر پیوست های نظامی و امنیتی در توافقنامه کمپ دیوید به طوری که اجازه دهد نیروهای ارتش مصر آزادی تحرک داشته باشند ولی نتایج جنگ علیه تروریسم بسیار اندک است.

السیسی رئیس جمهوری مصر پس از گذشت سه سال از حکومتش ثابت کرد که وی جمال عبدالناصر جدید نیست.وی همچنین ثابت کرد که «انور السادات» هم نیست و چالش هایی که حکومتش با آن مواجه است بسیار بزرگ است و مشت آهنین امنیتی کنونی حاکم و اقدامات مختلف نظیر مصادره آزادی ها،بستن دهان ها  و قتل پژوهشگر ایتالیایی یا اخزاج گوینده زن لبنانی تبار و صدور صدها حکم اعدام  رهبران اخوانی حلقه اول و دوم و صدور هزاران حکم زندان ابد،بازداشت بیش از بیست هزار متهم پشت میله های زندان که بیشتر آنها بدون محاکمه هستند، این بماند که این احکام  و بازداشت ها عادلانه است یا غیرعادلانه،اینها اقداماتی است که نشان می دهد در مصر بحرانی وجود دارد و حالت کینه و خشم گسترده تر می شود.سوء مدیریت اوضاع را نیز باید به اینها اضافه کرد.

مصر نیاز به گفت و گو میان طیف های سیاسی مصری مختلف دارد تا به آشتی ملی فراگیر برسد و نیاز به آن دارد که با نظارت شورای نظامی دقیقا همانند آن چه پس از انقلاب ۲۵ ژانویه رخ داد انتخاباتی آزاد و شفاف برگزار شود.

این برای السیسی ایراد و ننگ نیست اگر بازنگری فراگیری در همه ایستگاه های مرحله گذشته بکند و با عقل های میهنی مصری مستقل که مصر از آنها زیاد دارد رایزنی کند تا راه بیرون آمدن از این وضعیت خشم و کینه پیدا شود به طوری که باعث شود از انفجار اوضاع در این کشور که بسیاری از جمله ما از آنها می ترسیم اجتناب شده و مصر از فروپاشی نجات پیدا کند.

منبع: جماران